◀️ آزمایش پروتئین ادرار ۲۴ ساعته و تشخیص بیماری های کلیوی
✔️ این آزمایش بسیار ساده و غیر تهاجمی است.
✔️ آزمایش پروتئین ادرار ۲۴ ساعته، عملکرد کلیه را بررسی و به تشخیص برخی از بیماریها کمک میکند. در این آزمایش، کل ادرار بیمار، طی ۲۴ ساعت در یک یا دو ظرف جمع آوری میشود. این ظرفها باید در محیط سرد نگهداری شوند و سپس برای ارزیابی به آزمایشگاه فرستاده شوند. کارشناس های بخش بیوشیمی عمومی آزمایشگاه، میزان پروتئین ادرار را اندازه گیری میکنند.
✔️ در صورتی که میزان پروتئین موجود در ادرار، بیش از حد باشد به آن پروتئینوری (حضور پروتئین در ادرار) گفته میشود که اغلب نشان دهنده آسیب دیدگی یا بیماری کلیه است.
✔️ به خاطر داشته باشید که این آزمایش نمی تواند نوع پروتئین موجود در ادرار را تعیین کند. برای تعیین نوع پروتئین موجود در ادرار باید آزمایشات دیگری مانند الکتروفورز پروتئین ادرار و سرم انجام شوند.
✔️ این آزمایش همچنین علت از دست دادن پروتئین را مشخص نمی کند. در موارد خاصی ممکن است پروتئینوری ادرار نشانه آسیب کلیوی نباشد. این موضوع خصوصا در مورد کودکان صدق میکند.
✔️ سطح پروتئین ادرار در طول روز ممکن است بیشتر از شب باشد. عوامل دیگری مانند استرس شدید نیز میتوانند بر روی نتایج بدست آمده اثر بگذارند.
◀️ آزمایش ادرار ۲۴ ساعته
✔️ آزمایش ادرار ۲۴ ساعته، میزان پروتئینهای موجود در ادرار را اندازه گیری میکند.
✔️ ممکن است همزمان، آزمایش خون نیز انجام شود و میزان آلبومین و پروتئینهای دیگر خون نیز اندازه گیری شود.
✔️ بعد از آنکه مراجعه کننده نمونه ادرار را به آزمایشگاه تحویل دهد. کارشناس بخش میکروب شناسی آزمایشگاه یک نوار معرف که روی آن پدهای حساس به رنگ قرار دارد را درون نمونه ادرار می گذارد. نحوه تغییر رنگ نوار معرف، تعیین میکند که چه میزان پروتئین در ادرار موجود است.
✔️ چنان چه لازم باشد و طبق دستور پزشک بالینی، کارشناس پذیرش آزمایشگاه به مراجعه کننده میگوید که باید ادرار خود را طی ۲۴ ساعت جمع اوری کرده و نحوه انجام این کار را برای او توضیح خواهد داد.
◀️ آمادگی برای انجام آزمایش ادرار ۲۴ ساعته
✔️ داروهای مختلفی هستند که میتوانند روی نتایج این آزمایش تاثیر بگذارند. قبل از انجام آزمایش، مراجعه کننده باید آزمایشگاه و پزشک خود را از این داروها مطلع نماید.
✔️ مراجعه کننده نباید قبل از مشورت با پزشک، مصرف هیچ دارویی را قطع نماید.
✔️ داروهایی که در ادامه آمده است، احتمالا بر روی نتایج آزمایش اثر بگذارند:
🔺 کم آبی بدن
🔺 تزریق ماده کنتراست رنگی برای انجام عکسبرداری رادیولوژی ظرف سه روز قبل از آزمایش
🔺 تمرینات ورزشی پرفشار
🔺 عفونت مجاری ادرار
🔺 ترکیب شدن ادرار با مواد ترشح شده از واژن در زنان
◀️ نتایج آزمایش ادرار ۲۴ ساعته
✔️ برای یک نمونه تصادفی از ادرار، مقادیر نرمال پروتئین بین ۰ تا ۲۰ میلیگرم در دسی لیتر می باشد.
✔️ برای آزمایش ادرار ۲۴ ساعته، مقدار پروتئین موجود در کل ادرار باید کمتر از ۸۰ میلی گرم باشد.
✔️ مقادیر گفته شده، پرکاربردترین معیارهای به کار گرفته شده در تعیین نتایج آزمایش ادرار هستند اما ممکن است معیار آزمایشگاههای مختلف کمی با این معیار متفاوت باشد.
✔️ برخی آزمایشگاهها برای اندازه گیری نمونههای مختلف از معیارهای مختلفی استفاده میکنند.
✔️ بهتر است مراجعه کننده در مورد معنای نتایج آزمایش، از پزشک خود سوال کند.
✔️ وجود مقادیر زیاد پروتئین در ادرار میتواند ناشی از عوامل زیر باشد:
🔺 نارسایی قلبی
🔺 مشکلات کلیوی مانند آسیب کلیوی، بیماری کلیههای دیابتیک و کیست کلیه
🔺 مشکلات حین بارداری مانند تشنج، مسمومیت بارداری، فشار خون بالا
🔺 مشکلات مجاری ادرار مانند عفونت و تومور
🔺 میلوم چندگانه
◀️ پروتئین در ادرار (پروتئینوری)
✔️ پروتئینوری به معنای حضور مقادیر بیش از حد پروتئین در ادرار است که این حالت اغلب نشانه بیماری کلیوی است.
✔️ کلیههای سالم معمولا اجازه نمی دهند که پروتئین زیادی از فیلترهای آنان عبور کند.
✔️ اما کلیه آسیب دیده ممکن است بگذارد پروتئینهایی مانند آلبومین از خون خارج شده و از طریق ادرار دفع شوند. پروتئینوری در مواردی میتواند ناشی از تولید بیش از حد پروتئین در بدن باشد.
✔️ بیماریهای کلیوی معمولا علائم ابتدایی و اولیه ندارند. یکی از اولین علائم بیماری کلیوی که ممکن است تشخیص داده شود، پروتئین در ادرار است که ممکن است طی آزمایشات روتین تشخیص داده شود. بعد از این آزمایش برای بررسی عملکرد کلیهها، آزمایش خون نیز گرفته میشود.
✔️ دو عامل بسیار مهم برای ابتلا به پروتئینوری عبارتند از:
🔺 دیابت
🔺 فشار خون بالا
✔️ دیابت و فشار خون، هر دو موجب آسیب دیدن کلیهها میشوند. سایر علل دفع پروتئین عبارتند از:
🔺 مصرف برخی داروها
🔺 آسیب دیدگی طی حادثه
🔺 مسمومیت
🔺 عفونت
🔺 بیماریهای خود ایمنی
✔️ پروتئینوری خود یک بیماری نیست بلکه یکی از علائم بیماری است. درمان پروتئینوری به تشخیص صحیح بیماری که موجب بروز آن شده است، بستگی دارد. عدم درمان بیماری مزمن کلیوی میتواند موجب نارسایی کلیه شود. در صورتی که پروتئینوری بسیار خفیف یا موقتی باشد، نیازی به درمان آن نیست.
گاهی برای برخی بیماران خصوصا بیماران مبتلا به دیابت و فشار خون برخی داروها تجویز میشوند مانند:
🔺 داروهای مسدود کننده آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE inhibitors)
🔺 مسدود کنندههای گیرنده آنژیوتانسین (ARBs)
✔️ انجام درمانهای مناسب خصوصا برای بیماران مبتلا به دیابت و فشار خون بسیار ضروری است تا از بروز بیماری پیشرونده کلیوی و نارسایی کلیه جلوگیری شود.
◀️ منبع
drmodarreslab
نویسنده
محسن احمدی
-
کارشناسی ارشد ژنتیک انسانی
-
کارشناس علوم آزمایشگاهی
-
دستیار پژوهش در بخش تحقیقات و توسعه آزمایشگاه تشخیص پزشکی بوعلی قم
-
مدیر دفتر و مسئول امور دانشجویی شبکه جهانی آموزش و پژوهش علمی (یوسرن) در بوعلی